1984 Romanı George Orwell İncelemesi Özeti

1984 Romanı Yorumu Kitap Konusu ve Özeti için epeyce uzun bir şeyler söylemek gerekiyor. 1984, distopya tarzında yazılan ve en meşhur romanlardan biri hatta ilk sırada yer alıyor denilebilir. Romanı okumak ve anlamak için tabii ki sabır gerekiyor. Büyük Brader’in, partinin yönetim felsefesi, ekonomik ve toplumsal modelini okumak bazen çok sıkıcı gelebiliyor. Winston’ın günlüğüne yazdıkları hem Büyük Brader’i hem de yeni toplumsal düzeni anlatmakla kalmıyor düzene başkaldırıyor. Dünyanın nükleer savaşlarla nasıl yok olduğunu, kapitalist ve komünist dünya düzenin nasıl yıkıldığını okurken bazı yerlerde Yeni Cesur Dünya’dakine benzer anlatımları da bulmak mümkün. 1984, kötünün de kötüsünü karşımıza çıkarıyor.

Kitabı okurken insan şunu fark ediyor: insanlık tarihinin ilk günlerinden beri zaten dünyaya kötülük, baskı, savaş hâkimdi. Dünya hiçbir zaman biz iyimserlerin hayal ettiği gibi bir olmadı belki de olmayacak. Herkesin  “Savaş barıştır, özgürlük köleliktir” Çift Düşün Sistemi en temel parti düsturlarıdır. Doğruluk Bakanlığı’nın tarihi yeniden yazması, partinin ideolojisiyle çelişen her şeyin değiştirilmesi ve sanki her zaman o şekildeymiş gibi gösterilmesi ile insanlar devrim öncesi dünyayı bilmezler. Sanki ezelden beri Okyanusya ve parti, Büyük Birader vardır. Suç işlemenin serbest olması, cinselliğin ve sanatın yasak olması, geçmiş tüm bilimsel gelişimlerin parti tarafından icat edilmesi (örneğin uçağı parti icat etmiştir) 1984’ü tam bir korku romanına çeviriyor. George Orwell bu harika romanı için ilhamı Yevgeni Zamyatin’in Biz adlı romanından almıştır. Biz’de Velinimet 1984’te Büyük Birader olmuştur. Biz’de olaylar İntegral gemisinin baş mühendisinin tuttuğu günlüklede anlatılır.

Kitabın beyazperde (sinmema, film) uyarlaması da var. Her başyapıtta olduğu gibi filmler kitap anlatımının gerisnde kalıyor. Filmin aşağıda firagman videosunu verdim. Ama öncelikle ktabı okumalısınız.

1984 Romanı George Orwell İncelemesi Özeti

Spoiler vermeden romanın mikro bir özeti şöyle: Dünya ülkelerinin birbirleri ile girdiği ve 9 yıl süren nükleer savaş sonucunda dünyadaki mevcut bütün ülkeler yıkılır. Okyanusya dünya ülkesinde Büyük Brader’e bağlı partili üyeler, her yere tele ekran koyarak halkı izlemeye başlarlar. Partinin istemediği gibi düşünmek yasaktır. Düşünce polisi düşünce suçu işleyenleri yok eder. Hatta yüz suçu diye bir suç bile vardır. Seks, aşk, kitap okumak yasaktır. Sevgi bakanlığı Büyük Brader’e karşı gelenleri yok etmek için kurulmuştur. Ülkede tarih yeniden yazılır. Bütün eski dergiler, kitaplar partinin istediği gibi yeniden yazılıp eskileri yok edilir. İnsanların iş harici sadece kendilerine verilen görevlerini yerine getirirler.

Eski dünyadan kalan her zevk, her artık yasaktır. Okyanusya, Avrasya ve Doğu Asya dünyadaki üç devlettir ve birbirleri ile sürekli savaş halindedirler. Tek amaç yaşamak ya da ölmek değildir. Tek amaç partinin ve Büyük Brader’in düşüncelerinin yaşatılmasıdır. Bunun dışındaki her şey önemsizdir. Teleekran ve mikrofonlarla kesintisiz izlenilen insanlar için aile de kalmamıştır. Ailede çocuklar babalarını, annelerini en ufak bir muhalefette düşünce polisine şikâyet eder. Yiyecek ve içecek yani gıda devlet tarafından dağıtılır. Herkesin istihkakı vardır. Komünizm benzeri ve ondan daha üstün bir sistemdir. Bireysellik ve insan; kültür diye bir şeyin olmadığı ülkede sadece partinin ideolojisi vardır.

1984 Romanı Konusu, Ana Teması, Anlatmak İstediği

1984 romanını ana teması nedir? Okuruna ne anlatmak istiyor? Distopya türünün başyapıtlarından biri olan roman için şu başıklara odaklanacağız:

• 1984’ün Ana teması Nedir?
• Romanın Konusu
• 1984 distopya romanı ne anlatmak istiyor?

Doğruluk Bakanlığı’nda, tarihi ve yazılı basını değiştirmek için yeni metinler yazan devlet memuru Winston, O’Brien adlı ayrılıkçı Kardeşlik üyesi için günlükler tutar. Tele ekrandan, düşünce polisinden, casuslardan saklayarak düşüncelerini ve büyük birader’e olan nefretini yazar. Düşüncelerini paylaşacağı birilerini ararken, Julia adlı biz kadınla tanışır. Julia’da sisteme, zorbalığa ve Büyük Brader’e, nefrete, savaşlara, baskıya, düşünce polisine karşıdır. Seks ve sevgili olmanın yasak olduğu Okyanusya’da partiye karşı olduklarını düşündüğü kardeşlik ile tanışmak için ellerinden geleni yaparlar. İki sevgili gizlice teleekran olmayan kenar mahallelerdeki bir antikacının üst katında birlikte olmaya başlarlar.

İki sevgili ayrılıkçı ve sisteme direnen Kardeşlik üyesi O’Brien ile tanışırlar. Yeni görevlerini beklemeye koyulurlar. Her zamanki gibi antikacının üst katında sevişmeye ve Kardeşliğin kitabını okumaya devam ederler. Fakat odadaki tablonun arkasında Büyük Birader tarafından izlenen teleekran saklıdır. Bütün düşünceleri ve sisteme olan aykırı düşünceleri kaydedilmiştir. Kedisine komplo kurulmuştur. Ansızın düşünce polisi binaya baskın düzenler. Daha sonrası için kitabı okumalısınız 🙂

🍭“Tekdüzelik çağından, yalnızlık çağından, Büyük Birader çağından, çiftdüşün çağından selâmlar!” George Orwell, 1984

• Baskı: 352 Sayfa
• Okuma Süresi: 14 saat
• Yayıncı: İş Bankası Kültür Yayınları