Genç Raci Osmanlı'nın adı bilinmeyen bir şehrinde yaşar. Evinin yanındaki mezarlık onun için oldukça tuhaf bir yerdir. Özellikle yaşamı sorgulayan Raci, oldukça büyük felsefi soruları kendisine sorar.
A’mak-ı Hayal Hayalin Derinlikleri Konusu Özeti. Filibeli Ahmet Hilmi Efen’dinin romanı. Türk edebiyatının ilk gerçeküstü romanıdır. Ayrıca ilk felsefi romanı da sayılır. Özellikle tasavvuf düşünceleri oldukça belirgin. Kitaptaki temalar mitoloji, felsefe, astronomi, dinler tarihi, efsaneler tabii ki tasavvuf denilebilir. Şimdi kitabın konusu, özeti ve kısa bir incelemesine geçelim.
A’mak-ı Hayal Hayalin Derinlikleri Konusu Özeti
Genç Raci Osmanlı’nın adı bilinmeyen bir şehrinde yaşar. Evinin yanındaki mezarlık onun için oldukça tuhaf bir yerdir. Özellikle yaşamı sorgulayan Raci, oldukça büyük felsefi soruları kendisine sorar. Pozitif bilimler ile dini bilimler arasında kamıştır. Raci ne yapmalıdır yaşamı ve insanın varlığını ve bütün gizemi nasıl çözmelidir. kafası oldukça karışıktır.
Raci bu sorular cevap verecek bir ermiş bilgine rastlar. Aynalı Baba adındaki du bilgin, ermiş, derviş, meczup adam Raci’nin her yanın auğrayıp kahve ikram ettiğinde hayallere dalar. Bu hayallerde yaşamı, dünyayı, evreni, varlığın sınırlarını hatta güneş sistemine kadar gezer. Hayalle gerçek arasında, delilikle akıllılık arasında maceralara atılır.
Yunan filozoflarından, İran, Hint filozoflarına kadar hayali gezilere çıkar. Her bir hayali yolculuk başlangıcında Aynalı Baba’nın yanında ondan şiirler, ney, saz dinler ve kahve içip hayale dalar. İlk yolculuğunu Nirvanaya ulaşmak için, hiçlik zirvesine çıkmak amacı ile yapar. Yanında ise yol arkadaşı Buda Gotama vardır. Anka ve Kaf Dağı, maceraları ile uzaya açılır. Tasavvuf rüyalarında Zerdüş diyarında iyiliği ve kötülüğü savaştırır. Ehriman kötülük ile Hürmüz (Ahura Mazda) arasındaki savaşa katılır. Sonunda kendini Manisa Tımarhanesi’nde bulur. Tabii ki her şey hayalle gerçek arasındadır.
Filibeli Ahmet Hilmi Kimdir?
Filibeli Ahmet Hilmi 1865-1914 yılları arasında yaşamıştır. Jön Türk hareketine katılarak Mısır^’a kaçmıştır. II. Meşrutiyette İstanbul’a dönerek felsefe öğretmenliği yapmıştr. Tiyatro, şiir, siyaset, felsefe, tasavvuf, tarih alanlarında yapıtlar veren Ahmet Hilmi ilk gerçeküstü ve felsefi Türk romanı olan Amak-ı Hayal’in de yazarıdır.
Amak-ı Hayal Ana Teması Roman Ne Anlatıyor
İlk gerçeküstü (sürrealist) roman, psikoloji, mitoloji, felsefi roman, tasavvuf, astronomi gibi temaları da içeriyor. Roman yazıldığı döneme göre oldukça başarılı. Günümüzde de okuması oldukça zevkli.
Amak- Hayaş’de Raci, çıktığı gerçeküstü yolculuklarda yaşamın gerçekliğini, varlık felsefesinin var olmak sorununu araştırır. Klasik olarak tasavvufun insnanın kendini bulması ve insanın yetilerini terbiye edecek yolculuklara çıkıyort. Bazen de felsefi yolculuklarda İran’dan, Hindistan’a, eski Yunan’dan, efsanevi canavarlara kadar onlarca yolculuğa çıkıyor. Anlatım oldukça akıcı. Fakat bana göre tasavvuf yolculukları artık oldukça demode. Kitapta fütürüstik bir anlatım ya da çağını aşan bir hayal bulmak da imkansız. Fakat içerdiği gerçeksütü anlatım harika.
- Baskı: 204 sayfa
- Okuma süresi: 6 saat
- Yayıncı: İş Bankası Kültür Yayınları
Yorumlar