Kitap yaşlı adamın tartışılmaz doğruları ve her durumda %100 haklı çıkacağı önermeleri ile genç adamın itirazlarından oluşuyor.
İnsan Nedir? Mark Twain Kitap Konusu Özeti İncelemesi. Orijinal adı What is Man olan kitap ilk olarak 1906 yılında yayımlanır. Yayımlandığı zaman ilgi görmemiş bir kitaptır. Günümüzde özellikle ülkemizde oldukça popüler olmasının nedeni de popüler kültürün dayatmasıdır. Twain’in (Samuel Langhorne Clemens) en bilindik romanların 1876 yılında yazdığı Tom Sawyer’ın Maceraları ve 1884 yılında yazdığı Huckleberry Finn’in Maceraları’dır. İnsan Nedir? Felsefenin her daim tartışılan, determinizm, özgür irade, zihin ve bilinç, ego, hazcılık, mutluluk gibi konuları ele alıyor.
İnsan Nedir? Mark Twain Kitap Konusu Özeti İncelemesi
Kitap yaşlı adamın tartışılmaz doğruları ve her durumda %100 haklı çıkacağı önermeleri ile genç adamın itirazlarından oluşuyor. Yani karşılıklı konuşma biçimi bazen oldukça bunaltıcı olabiliyor. Özellikle yaşlı adamın egosu, her şeyi bilir tarzı oldukça dikkat çekicidir. Genç ise hiçbir konuda haklı çıkmaz.
İnsan Nedir? Kitabının Konusu Yorumu
Mark Twain kitabını 23 yıl yayımlayamamıştır. yayımladığında da 250 adet baskı yapmıştır. Kitabın ilgi görmemesi ve eleştirilmesi yazarın insana bakış açısındandır. Yazar dinsizlikle de suçlanmış. Tabii ki insanın ne olduğu, zihnin işleyişi, psikolojik ne nörolojik zihinsel faaliyetleri günümüz bilimi hemen hemen Twain gibi yorumluyor.
Kitapta insanın bir makine olduğu hiç bir şey üretmediği her şeyi dış etkiler sonucu elde ettiği tartışması yapılır. Bu zaten felsefenin de en büyük tartışma konusudur. Planton’dab, Aristoteles’ten günümüzün modern felsefesine kadar bu tartışma devam ediyor. İnsan boş bir zihinle mi gelir yoksa her şey doğuştan zaten insan zihninde yazılı mıdır? Bu tartışma örnekler üzerinde sürdülür.
Yine iyilik konusu ele alınır. Aslında iyilik diye bir şeyin olmadığını iddia eder yaşlı adam. Sevgi, aşk, yardım severlik ve benzeri her bir fiilin aslı amacı insanın içindeki efendiyi tatmin etmesidir. Bu konu da sonunda dolaşır ve insanın bir makine olduğu konusuna gelir. İnsan da bir hayvandır. Hiç bir şey insanı özel yapmaz, diğer canlılardan bir farkı da yoktur. Bu düşünceler günümüzde tuhaf olmasa da 19. yüzyılın sonlarında tuhaftı. Mekanik otomatlar olduğumuz ve düşünce de dahil üzere hiç bir şey üretmediğimiz düşüncesi zamanın insanlarını muhtemelen korkutmuştur.
İnceleme ve Eleştiri
Günümüzde modern sinir bilim, nöro-psikoloji, sosyal psikoloji, ontoloji bu konuları tartışıyor. İnsan beyninde nöro-kimyasal süreçler artık biliniyor. Hepsi olmasa da ilerleme var. İnsanın artık beynindeki algoritmalar ile bilinçaltı süreçlerde yönetildiğini biliyoruz. Evrim ve modern biyoloji de insanın sıradan bir hayvan olduğunu gösteriyor. Gelecek için yapay zeka, transhümanizm, insan sonrası, beyin bilgisayar ara yüzleri, bilinç aktarımı, dijital ölümsüzlük hedefleri var. İnsan gerçekten de zihin olarak çoğunlukla otomatik pilota bağlanmış şekilde yönetilir. Çoğu hareketimiz bilinçsizdir. İnsanın bir gün “tanrı insan” olacağından kuşku yok.
Sadece kötülükten mi ibaretiz? Tek amacımız egomuzun tatmini mi? İnsanın karakterinde var olan tek şey kendi hırlarından başka bir şey görmemek mi? Bu konular henüz net değil. Fakat yaşlı adam bu konularda oldukça net. İnsanın kendini ve yaşama bakışını hatta varlığını yeniden tanımlamaya ihtiyacının olduğu kesin.
Kitap bazı konularda şaşırtıcı derecede doğru çıkarımlarla dolu olsa da yaşlı adamın kesin bilgiye sahip olduğunu düşünmesi okuru rahatsız edecek. Fakat genel olarak insan ve zihin, bilinç, insan psikolojisi hakkında bilindik tartışmalar var. Yine de kitabı popüler kültürün kurbanı olmadan okumakta fayda var. Kısacası ilginç bir kitap ve okur mutlaka okuduklarını eleştirmeli ve az çok felsefi tartışmaları bilmeli. Yine yaşlı adamın egosu ve bilgiç tavırları bazen de aşırı çıkarımları, gencin alaycı ifadeleri oldukça abartılı ve rahatsız edici. Popüler kültürün dayatmasını bir kenara bırakırsak kitap çok da abartılacak bir içeriğe sahip değil. Kitaptaki tartışmaları okur kesin doğrular olarak görmemeli ve genç adam gibi kendi düşünce süzeğinden geçirmeli. Zaten günümüzde insan zihni ve davranışları ile ilgili okunacak harika kitaplar var. Bu kitap zamanına göre iyi denilebilir. Fakat günümüzde çok da ilgi çekici değil, zaten modern bilim, biyoloji, evrim, nöroloji, psikoloji, insan bilim insan hakkındaki eski inançları yıktı geçti.
Kitap sayfa sayısı: 136 Okuma süresi: 4 Saat Yayıncı: Dedalus Kitap
Yorumlar