Bassanio adındaki Venedikli tüccar, arkadaşı Antonio'nun da kefilliği ile Yahudi Tefeci Shylock'tan borç para alır. Gemileri yoldadır ve aldığının üç katını verkeyi vadeder.
Venedik Taciri Kitap Özeti Konusu İncelemesi. William Shakespeare’in bu komedyası 1600 yılında basılmış fakat tam tarihi tam olarak bilinmiyor, der kitabın önsözünde çevirmen. İş Bankası Kültür Yayınları, Özdemir Nutku çevirisni okudum. Yapıt hakkındaki 10 sayaya yakın olan bölüm yapıtı anlamak için çok iyi bilgiler içeriyor. Yahudi düşmanlığını antisemitizmi çevirmek çok güzel anlatmış. Ben de yazı içinde değineceğim. Adalet, hak, hukuk, yargı, eşitlik, nefret söylemi gibi konular da yapıtı yorumlarken kullanacağımız ahahtar kelimeler.
Venedik Taciri özetine geçmeden önce en çok tartışılan konulardan biri olan Yahudi düşmanlığı yani antisemitizm, ırkçılık, kendi dininden olmayanı dışlama konularına değinmek gerekiyor. 21. yüzyılda bile insnalık hâlâ kendi gibi olmayanı dışlamaya devam ediyor.
Venedik Taciri’nde Yahudi Düşmanlığı Antisemitizm
Yapıttaki antisemitizm her yerde eleştirilir. Yahudi topluluğu dinlerinden dolayı dışlanmış, sosyal yaşamda hor görülmüş ve nedensiz yere onların iş yaplamaları engellenmiştir. 1290 yılında Kral I. Edward tarafından İngiltereden kovulur. Avrupa’da nedensiz ve tamamen kulaktan duyma nedenlerle Yahudiler ezilir, insan yerni konulmaz. Çevirmenin dediği gibi tefecilikten başka yapacak iş bulamazlar. Avrupa’da sadece Osmanlı’da Yahudi topluluğu vatandaş olarak huzur içinde yaşar.
Oyunda da Avrupa’daki o saçma, kulatan duyma gerçekle uzaktan yakından ilgisi olmayan yahudi tiplemesi olan Shylock canavar gibi gösterilir. Günümüzde de bu algı devam eder. Kadınlar, çocuklar, eşcinseller dünyada en çok nefret kurbanı olan gruplardandır. Shakespeare bu oyundaki olayları Hint Efsanalerinden, klasik mitolojideni daha önce yazılan oyunlardan etkilenerek yazmıştır. Shakespeare’in Yahudi düşmanı olup olmadığı konusu ise tartışmalıdır çünkü Musevilik hakkında neredeyse hiçbir şey bilmez.
Venedik Taciri Kitap Özeti Konusu İncelemesi
Bassanio adındaki Venedikli tüccar, arkadaşı Antonio’nun da kefilliği ile Yahudi Tefeci Shylock’tan borç para alır. Gemileri yoldadır ve aldığının üç katını verkeyi vadeder. Tefeci Shylock, o kadar aşağılanır ve köpeğe söylenmeyecek lafların muhatabı olur ki parayı verirken bir anlaşma yapar. Eğer para zamanında gelmeze, Antonio’nun kalbine yakın vücut yerinden yarım kilo etini kesip alacaktır.
Bu sırada Shylock’ın kızı Antonio ile kaçar. Babasının epeyce değerli malını alıp gidecektir. Bu arada Bassanio ise Belmont Leydisi Portia’nın kutu oyununu kazanarak onunla evlenmeye hakkazanır. Bu sırada gemilerinin battıpı haberini alır. Ödeme için aldığı para da gecikmiştir. Yani sevgilisinden aldığı parayı Antonio mahkemeye yetiştirir. İki kadın da kocalarını korumak için erkek kılığına girerek mahkemeye ünlü bir hukukçu ve onun yardımcısı olarak giderler.
Adalet, Kukuk ve Mahmekeme
Mahkemede uzun bir konuşma yapılır. Bu sahnede adalet ve herkesin kanun karşısında eşitliği tartışılır. Adalet tek ve nettir. Kişiye göre değiştirilemez. Herkese ayrı ve keyfi bir adalet ve yargılama olamaz. Fakat merhamet ve bağışlama bazen en büyük adalet olacaktır. Shylock, merhamet ve bağışlama yerine katı bir tavırla yarım kilo eti kesmede ısrar eder. Unuttuğu şey bu işi kan dökmeden yapacaktır. Kan dökerse kanun gereği malının yarısı devlete diğer yarısı da kanını döktüğü kişiye kalacaktır. Oysa Shylock en başta merhamet etseydi hem üç kat parası olacaktı he de bu işten zararsız sıyrılacaktır. Ama o adalet diye tutturup, merhameti ve uzlaşmayı unutunca tüm malındna olur.
Aslında oyundaki adalet ve hukuk, yargı teması güncelliğini günümüzde de koruyor. Yine Yahudi düşmanlığı, azınlık düşmalığı, farklılklara karşı yapılan her türlü düşmanlık insnalığın bir türlü çözlemeyen sorunlarındandır.
- Baskı: 140
- Okuma süresi: 6 saat
- Yayıncı: İş Bankası Kültür Yayınları
Yorumlar